ªÄÀ AUÄÀ jî QÃæ ¸ÁAÛ ªÁgÎ ÁAa «±ÃÉ ¸ï zÃÉ tÎÂ
¥ÀnÖ - 1
2011-12 DªiÀ ÁöÑ å ¸AÀ ¸ÁöÜ åA¤ ²QAÑ ¨ÄÀs jAÎ :
¸ÀA¸ÉÜ MlÄÖPï ²PÁà ¸ÀA¸ÉÜ ²QÑA MlÄÖPï ¨sÀÄjÎA ²QÑA Qæ¸ÁÛAªï ¨sÀÄjÎA
PÀxÉÆ°Pï ²PÀëuï ªÀÄAqÀ½ 334 69,767 18,282
¨ÉxÀ¤ ²PÀëuï ¸ÀA¸ÉÜ 47 12,816 2,935
CgÀÄì¯ÁAiÀiïß ²PÀëuï ¸ÀA¸ÉÜ 15 1,800 750
¹¸ÀÖgïì D¥sï ZÁåjn ²PÀëuï ¸ÀA¸ÉÜ 16 5391 1,144
C¥ÉǸÀÛ°Pï PÁªÉÄð¯ï 73 23,994 5151
eÉfévï ²PÀëuï ¸ÀA¸ÉÆÜ (¸ÁA ®Ä«¸ï PÁ¯ÉÃeï D¤ ¸ÀºÀ¸ÀA¸ÉÜ) 24 PÉÆÃgïì 11,420 4,116
ªÀÄÄ®ègïì ªÉÊzÀåQÃAiÀiï ²PÁà ¸ÀA¸ÉÜ 14 PÉÆÃgïì 2,327 1,535
EAf¤AiÀÄjAUï PÁ¯ÉÃeï 2,012 2,000
1. ªÀÄAUÀÄîgï ¢AiÉĸÉf xÁªïß ²PÁà zÁ£ï :
zÀ.PÀ. D¤ Grà f¯Éè ²Qà f¯Éè ªÀiÁvïæ £ÀíAiÀiï GAZÁèöå ²PÁàZÉA
PÉÃAzïæ ªÀÄíuï £ÁAªÁqÁèöåvï eÁ¯Áågï, ºÁPÁ ¥ÀæªÀÄÄSï PÁgÀuï
ªÀÄAUÀÄîgï ¢AiÉĸÉfZÁå PÉÆ£Áê PÉÆ£ÁêA¤A, RAAiÀiï EUÀeïð D¸Á
xÀAAiÀiï, ²PÁà ¸ÀA¸ÉÜ ¸ÁÜ¥À£ï PɯÉèA PÁgÀuï w¤êA ªÀgÁìA D¢A
C¹ÜvÁégï D¸Éè¯Áå EUÀdðAZÁå ¨sÀ¯ÁÌAªÁA¤, ¥Àj¸ÀgÀZÁå ¨sÀÄUÁåðAPï CPÀëgï eÁÕ£ï ¢A«Ñ ªÉªÀ¸ÁÜ D¸ÉÆ£ï vÁAPÁ ¨sÀ¯ÁÌAªï
E¸ÉÆ̯ÁA ªÀÄíuÁÛ¯É. 1870 E¸Éé G¥ÁæAvï C¢üPÀÈvï eÁªïß PÀxÉÆ°PÁAZÉ ²PÁà ¸ÀA¸ÉÜ ¸ÀÄgÀÄ eÁ¯É. ºÁAPÁ xÉÆqÉ ªÀÄAiÀiÁè ¥sÁvÀgï
ªÀÄí¼Áågï 1870 E¸ÉéAvï ¨ÉƼÁgÁAvï C¥ÉǸÀÛ°Pï PÁªÉÄð¯ï ¨sÀ¬ÄÚ¤A ZÀ°AiÀiÁA SÁwgï ¸ÉÊAmï Då£ïì E¸ÉÆÌ¯ï ¸ÀÄgÀÄPÀgïß ZÀ°AiÀiÁAZÁå
²PÁàPï §Ä£Áåzï WÁ°è, 1880 E¸ÉéAvï eÉfévÁ¤A ¸ÁA ®Ä«¸ï PÁ¯Éeï ¸ÁÜ¥À£ï PÀgïß, ºÁAUÁZÁå ¯ÉÆPÁPï GAZÁèöå ²PÁàZÉA zÁégï
GWÀqÁè¯ÉA, 1920 E¸ÉéAvï ¸ÁA DUÉ߸ï PÁ¯Éeï ¸ÀÄgÀÄ PÀgïß ZÀ°AiÀiÁAPï GAZÁèöå ²PÁàPï CªÁ̸ï PÀgïß ¢¯ÉÆè, 1932 E¸ÉéAvï
PÀxÉÆ°Pï ²PÁë ªÀÄAqÀ½ WÀqÁè°, 1959 E¸ÉéAvï ¥sÁ| ªÀÄÄ®ègïì £ÀjìAUï PÁ¯ÉÃeï ¸ÀÄgÀÄ eÁ°è, 2002 E¸ÉéAvï ¸ÉÊAmï eÉÆøɥsï
EAf¤AiÀÄjAUï PÁ¯ÉÃfZÉÆ DgÀA¨sï. ¸ÁA ®Ä«¸ï PÁ¯ÉÃf£ï ¥ÁmÁèöå 120 ªÀgÁìA¤ ZÀqïGuÉÀ 1.80 ¯ÁPï ¨sÀÄUÁåðAPï ²Qëvï PɯÁA.
ªÀÄAUÀÄîgï ¢AiÉĸÉfAvï, DªÀiÁÑöå ¸ÀA¸ÁÜöåA¤ ²PÁÑöå ¨sÀÄUÁåðAZÉÆ ¸ÀAPÉÆ ¥ÀnÖ-1 ºÁAvÀÄA ¢¯Á. Deï ²PÁà ¸ÀA¸ÁÜöå ªÀÄzsÉA
PÀpuï ¸ÀàzsÉÆð D¸Á vÀjÃ, ¸Àgïé eÁw PÁwAZÉÆ ¯ÉÆÃPï ²PÁàªÀÄmïÖ D¤ ªÀiË®å¨sÀjvï ²PÁ¥ï ºÁå PÁgÀuÁAPï ¯ÁUÉÆ£ï, PÀxÉÆ°Pï
²PÁà ¸ÀA¸ÁÜöåAPï ¥ÀAiÉÄèA ¸ÁÜ£ï ¢vÁ. xÉÆqÁåZï DªÉÝ ©üvÀgï ¥sÁ| ªÀÄÄ®ègïì ªÉÄrPÀ¯ï PÁ¯ÉÃeï vÀ¸ÉAZï ¸ÉÊAmï eÉÆøɥsï EAf¤AiÀÄjAUï
PÁ¯ÉÃeï, (ªÀÄtÂ¥Á¯ï ¸ÀA¸ÉÜ ¸ÉÆqïß) C«¨sÁeïå f¯ÁèöåAPï, «zÁåyðA¤ ¥ÀAiÉÄèA ¸ÁÜ£ï ¢AªÉÇÑå PÁ¯Éf eÁªïß gÀƦvï eÁ¯Áåvï.
ªÀÄAUÀÄîgï ¢AiÉĸÉf ¨sÁAiÀiïæ ªÀÄAUÀÄîgï ªÀÄļÁZÁå ¯ÉÆPÁ£ï ²PÀëuï PÉëÃvÁæAvï ªÉƸÀÄÛ ªÁªïæ ¢¯Á. ¨ÉxÀ¤ D¤ DgÀÄì¯ÉÊ£ï ¨sÀ¬ÄÚAZÉ
²PÁà ¸ÀA¸ÉÜ ¸ÀUÁîöå EArAiÀiÁAvï D¤ «zÉñÁA¤ D¸Ávï. ªÀiÁ£É¹Ûuï UÉæÃ¸ï ¦AmÉÆ D¤ qÁ| ¥sÁæ¤ì¸ï ¦AmÉÆ£ï ZÀ¯ÁA«Ñ ‘gÁAiÀiÁ£ï
EAlgï £ÉñÀ£À¯ï’ ²PÁà ¸ÀA¸ÉÜ ¸ÀUÁîöå EArAiÀiÁAvï £ÁAªÁqÁèöåvï. ªÀiÁ£É¸ïÛ D®âmïð r’¸ÉÆÃd ªÀĺÁgÁμÁÖçAvï EAf¤AiÀÄjAUï,
¥sÁªÀÄð¹¸ïÖ ªÀiÁå£ÉÃeïªÉÄAmï ²PÁà ¸ÀA¸ÉÜ ZÀ®AiÀiÁÛ.
ªÀÄAUÀÄîgï ¢AiÉĸÉfAvï ¯Á¬ÄPÁA¤ ZÀ®AªÁÑöå ¥ÀæªÀÄÄSï ²PÁà ±Á¼ÁA ¥À¬ÄÌA C¸ÉÊUÉÆýAvï PÉëëAiÀÄgï ¨ÉÆÃqÁð£ï ZÀ¯ÁAªÉÑA
LnL, £ÁqÁAvï ¯ÉÆèÉÆ PÀÄmÁäAvï ZÀ¯ÁAªÉÑA LnL, GzÁåªÀgÁAvï næ¤n LnL, vÀ¸ÉAZï PÀxÉÆ°Pï ¸À¨sÉ£ï §Ä¢ÞªÀiÁAzÀå
¨sÀÄUÁåðA SÁwgï ¥ÁA§ÆgÁAvï ZÀ¯ÁAªÉÑA ‘gɹqɤêAiÀÄ¯ï ¸ÀÆÌ¯ï’ GràAvï qÁ| vÉÆêÀĸï PÁéqæ¸À Á£ï ZÀ¯ÁAªÉÑ UÉÆèë£ï ¸ÁÖgï
²PÁà ¸ÀA¸ÉÜ ¥ÀæªÀÄÄSï eÁªÁ߸Ávï.
- zÉÆ| eÉj ¤qÉÆØÃr
2. SÉ